Beter bril dan vingerprik: nieuwe manieren om bloedwaarden te meten

Het aantal lijders aan diabetes stijgt steeds verder. Inmiddels lijdt zo’n 380 miljoen wereldburgers aan de bekende welvaartsziekte, die vooral in opkomst is in ontwikkelingslanden. Op dit moment wordt bij het meten van het bloedsuikergehalte van diabetespatiënten gebruik gemaakt van een naaldje waarmee in de vingerhuid geprikt wordt. Korte tijd geleden echter, is er door Braziliaanse en Amerikaanse wetenschappers een apparaat ontwikkeld, waarmee het bloedglucosegehalte met behulp traanvocht kan worden gemeten in plaats van bloed.

Het meten van glucose
Bij diabetici moet het bloedsuikergehalte, zoals bekend, regelmatig gecontroleerd worden, zodat er kan worden ingegrepen met medicijnen wanneer dit te hoog is en de voeding erop kan worden aangepast. Het gehalte aan glucose wordt nu nog gemeten door bloed te winnen middels een prikje in de vingertop. Dat is een onplezierige, wat pijnlijke procedure die ook nog eens een risico op infecties geeft.

Als antwoord op dit probleem hebben wetenschappers uit Brazilië en de Verenigde Staten een apparaat ontwikkeld, dat het glucosegehalte vast kan stellen aan de hand van traanvocht. Dit traanvocht wordt opgevangen met behulp van een speciale bril.

Hoe waardes gemeten worden in traanvocht
Door middel van een bepaalde stof worden de traanklieren gestimuleerd tot traanvocht-secretie. De zogenaamde biosensor in de bril meet het gehalte aan glucose-oxidase in het traanvocht. Glucose-oxidase is een enzym dat een graadmeter vormt voor het glucosegehalte in het bloed.

De biosensor bestaat uit een apparaatje waardoor een elektrodenstroom loopt. Deze elektrodenstroom wordt op bepaalde plaatsen als het ware verstoord, wanneer hij in aanraking komt met glucose-oxidase in het traanvocht. Het apparaatje geeft dan een signaal af naar speciale software in een computer of smartphone, door middel waarvan dit signaal naar de glucose-bloedwaarden wordt

Naast glucose is het apparaat ook in staat om het gehalte aan bepaalde vitaminen en bijvoorbeeld alcohol te meten op een vergelijkbare manier.

Onderzoekers van het São Carlos Physics Instituut van de Universiteit van São Paulo, Brazilië, hebben deze speciale bril ontwikkeld in samenwerking met nano-engineering-wetenschappers van de Universiteit van Californië.

De nabije toekomst van nano-meetapparatuur
Wanneer deze bril precies op de markt komt is nog niet bekend. Wel hebben onderzoekers door middel van soortgelijke technologie een apparaat ontwikkeld dat door middel van een enkele druppel bloed bepaalde eiwitten kan meten, die de aanwezigheid van ziekten in het lichaam, zoals kanker, kunnen aantonen.
Op deze manier kunnen ziekten voortaan in een eerder stadium worden opgespoord en daardoor effectiever en sneller worden behandeld.
Volgens Paulo Roberto Bueno van de Rijksuniversiteit van São Paulo is het zelfs de bedoeling dat patiënten hun medische onderzoek thuis kunnen gaan uitvoeren, met behulp van software die de bloedwaarden kan lezen die via de nanotechnologie worden aangevoerd.

Biosensoren steeds vaker gebruikt
Biosensoren worden overigens steeds vaker gebruikt als hulpmiddel in laboratoria en voor professioneel medisch gebruik.
Cleverton Pirich, biochemicus aan de Universiteit van Paraná in Brazilië, beweert dat de grote voordelen van biosensoren voor de volksgezondheid al lang bekend zijn. Toch worden biosensoren naar zijn mening nog steeds te weinig benut, vooral in ontwikkelingslanden als Brazilië. Maar juist in ontwikkelingslanden zou het grootschalig gebruik van deze apparaten op de lange termijn een snelle en efficiënte manier kunnen zijn om ziekten en genetische predisposities voor aandoeningen op te sporen.

Pirich pleit daarom voor meer investeringen in innovatie binnen, en onderzoek naar deze nanotechnologie, door zowel overheden als bedrijfsleven, zodat de techniek binnen een kortere tijd op grote schaal kan worden ingezet.